Przewodnik Wrocław

Wędrując po Dolnym Śląsku często spotykamy kamienne krzyże. Wykonane są z różnych materiałów, z reguły miejscowych na przykład granitu, bazaltu, piaskowca. W sumie na całym obszarze znajduje się ich ponad 400.

W większości są to krzyże pojednania zwane dawniej pokutnymi, wykonywane na zlecenie zabójcy i stawiane w miejscu zbrodni. Zabójca poza ufundowaniem krzyża musiał spełnić inne warunki zawarte w ugodzie z rodziną zmarłego, jak np. odbycie pielgrzymki, odszkodowanie dla rodziny zmarłego, opłacenie mszy za jego duszę. Często na krzyżach pojednania umieszczano ryt narzędzia zbrodni – miecza, noża, kuszy itp.

Krzyż z Kijowic prawdopodobnie nie jest krzyżem pokutnym ale … epitafium. Jest to największy kamienny krzyż na Dolnym Śląsku. Ma on wysokość 241 cm, rozpiętość ramion 109 cm, grubość 12 cm. Przedstawiona na krzyżu scena jest typowa dla epitafiów – w górnej części rozpięty na krzyżu Chrystus, w dolnej klęcząca postać w pozie modlitewnej. Majuskulna, łacińska inskrypcja biegnąca wokół krzyża informuje o imieniu zmarłego, dacie rocznej jego śmierci i zawiera modlitwę. Dowiadujemy się z niej, że zmarły, któremu poświęcono epitafium miał na imię Konrad i zmarł w roku 1357 – niestety do dzisiaj nie ustalono kim był. 

Krzyż obecnie stoi w lesie przy drodze – nie wiadomo czy to jest pierwotne miejsce wystawienia krzyża, czy został tu przeniesiony z innej lokalizacji. Umiejscowienie na rozdrożu w pewnym oddaleniu od miejscowości może być celowe. Mógł służyć jako specyficzny drogowskaz przy okazji generując znaczną liczbę modlących się za dusze zmarłego.

Lokalizacja : w lesie, przy czerwonym szlaku, około 1 km od wsi Kijowice, gm. Bierutów, pow.oleśnicki, woj.dolnośląskie.

Literatura : Robert Heś „Kamienny krzyż w Kijowicach”, Pomniki Dawnego Prawa, maj 2008, zeszyt 1.